Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Lou Andreas-Salomé, Σεξουαλικότητα και ερωτισμός, Ενωμένοι για μια ζωή


---
[…] Πρέπει επίσης να υπογραμμισθεί ότι η ερωτική μέθη και ή ένωση που επιτελείται για μια ολόκληρη ζωή δεν παραμένουν ταυτόσημες η μία με την άλλη, και ότι υπάρχει αλήθεια στη γνωστή ρήση ότι η μία σταματά λίγο πολύ εκεί όπου αρχίζει η άλλη- μια αποτυχία υποδηλούμενη από δύο εντελώς διαφορετικές μεθόδους της εμπειρίας του έρωτα.
[…] Ένας δεσμός που συνάπτεται για μια ολόκληρη ζωή έχει ως τίμημα την εξάλειψη μιας προηγούμενης ερωτικής φόρτισης, την επικράτηση μιας μεταγενέστερης θέλησης προορισμένης να διαρκέσει, διότι αισθάνεται αρκετά πλούσιος ώστε να αποδεχθεί τέτοιες θυσίες: δεδομένου ότι αυτό που θέλει να ζήσει μέσα σε τούτη τη σχέση μέχρι τέλους είναι μια ζωή που απαιτεί την ίδια προστασία και τον ίδιο σεβασμό, την ίδια φροντίδα, την ίδια αυτοθυσία με το παιδί που γεννιέται από τη σαρκική ένωση.
[…] Εκεί όπου η αγάπη, με την ερωτική έννοια της λέξης, υπήρξε το πιο καθοριστικό στοιχείο στη διαμόρφωση μιας ένωσης για ολόκληρη τη ζωή, μαθαίνει για πρώτη φορά να συμπεριφέρεται με τον τρόπο που ταιριάζει πράγματι στο χαρακτήρα της, αλλά σ’ ένα υψηλότερο επίπεδο: δηλαδή, ως δημιουργός χώρου. Διότι το πνεύμα που την είχε ήδη κάνει ν’ ανυψωθεί από το καθαρό σεξουαλικό ένστικτο στο επίπεδο μιας γιορτής και μιας ψυχικής αίγλης, της μένει πιστό και όταν την εντάσσει στον καθημερινό του μόχθο αν και απέχει απ’ τον έρωτα, είναι ο μοναδικός εκπληρωτής των επιθυμιών του που θα μπορούσε να βρει. […] Αν λοιπόν η ερωτική μέθη υπήρξε, πολύ πριν συναφθεί η ένωση για ζωή, ένα δέντρο που άνθισε για μεγάλο διάστημα πριν μαραθεί, θα μπορούσε να ξαναφυτευθεί τώρα σ’ αυτό το έδαφος εν όψει μιας εντελώς καινούριας ανάπτυξης. Από τον αισθησιασμό που το έκανε ν’ ανθίσει θα ήταν εντελώς ξεκομμένο, ριζώνοντας σ’ ό,τι το έκανε γενικώς να μαραζώνει- τη συνήθεια: διότι, για να συντηρηθεί η ολοκληρωτική κοινότητα εξίσου ζώσα ανά πάσα στιγμή, λίγο ενδιαφέρει η αναστάτωση του πηγαινέλα και η συγκίνηση των αισθήσεων. Αν είναι αλήθεια πως τα ύψη και τα βάθη των λειτουργιών του σώματος και των συναισθημάτων που εξαρτώνται από αυτά εκφράζουν τη μία απ’ τις ζωτικές αξίες του έρωτα, αν η ύπαρξή μας φαίνεται να φωνάζει απ’ το βάθος τους: «Μην σταματάς εδώ, σαν να έχεις πετύχει τον τελικό σου στόχο! Πρέπει να προχωρήσεις περισσότερο!», το πνεύμα, έχοντας από μόνο του εκπληρώσει το σκοπό του, αξιώνει την υποδούλωση των περαστικών διαθέσεων, τη σταθερότητα.
[…] Αν είναι αλήθεια πως κάθε συζυγική δέσμευση περιλαμβάνει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τη φόρμουλα for better and for worse (για το καλύτερο ή για το χειρότερο), αυτή δεν εκφράζει μόνο το γεγονός ότι η αγάπη οφείλει να δώσει τις αποδείξεις της υπομένοντας τις λιγότερο ευχάριστες στιγμές της˙ έχει σαφώς το δικαίωμα να διακηρύσσει ότι, εν αντιθέσει με την ερωτική μέθη, το καλό και το κακό είναι σ’ αυτήν αξιοποιημένα, χρησιμοποιήσιμα για τον ύστατο σκοπό που είναι η πλήρης κοινότητα της ζωής. Κι έτσι μπορούμε να πούμε για την αμοιβαία σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπινα όντα ότι, κατά μία έννοια, περικλείει το παν. Μπορούμε να πούμε ότι και πάλι, όπως στην ειδωλολατρεία του ερωτισμού, ξαναβρίσκουν ο ένας τον άλλον σε κάθε μορφή, σε κάθε γεγονός που τους ενέπνευσε κατά κάποιον τρόπο η επιθυμία τους. Μόνο που το νήμα μιας τέτοιας ένωσης δεν είναι πια το ίδιο, καθώς αναφύεται στην πεζή πραγματικότητα. Το νόημα αυτό που δίνεται στην ένωση δεν επιζητεί να ζωγραφίσει τον άλλον με χαρίεντα χρώματα, αλλά να δουλέψει πάνω στον εαυτό του, δουλειά που προικίζει με ανυποψίαστες δυνάμεις και μεταμορφώνει αυτό που ο άλλος έχει ανάγκη- και, ανάλογα με το βαθμό της αγάπης, δεν μπορούμε να χαράξουμε εδώ ένα απώτατο όριο. Το να είναι δύο άτομα σύζυγοι μπορεί να σημαίνει συγχρόνως: εραστές, αδελφός και αδελφή, καταφύγια, σκοποί, κλεπταποδόχοι, δικαστές, άγγελοι, φίλοι, παιδιά – κι ακόμα περισσότερο: να έχει ο καθένας το δικαίωμα να δείχνεται στον άλλο σ’ όλη τη γύμνια και τη δυστυχία της ύπαρξης.


Lou Andreas-Salomé, Σεξουαλικότητα και ερωτισμός
---

Σχόλια